سودابه و زلیخا شباهتهای فراوانی دارند. هر دو سخت عاشقند و
به خاطر عشقشان از اریکه معشوقی که مسند طبیعی زن است ، پایین آمده اند و
در این راه از بی اعتنایی معشوق و ملامت دیگران و بدنامی هم ابایی ندارند.
عشق در هر دو به گونه ای است که در نهایت به نفرت نزدیک می شود و
هر دو حاضر می شوند در اوج عاشقی ، معشوق خویش را با هر دسیسه و نیرنگی به
کام آتش و مرگ یا حبس و بند بکشانند. به خلاف نظر کسانی که ساده لوحانه "عشق" را در برابر و متضاد با " خشونت " می دانند و در شعارهای رمانتیکشان مردم جهان را از خشونت به عشق دعوت می کنند , سودابه و زلیخا ثابت می کنند که عشق در ذات خودش می تواند خشن ترین پدیده جهان  و آن روی سکه نفرت باشد!!

سودابه منفورترین زن شاهنامه است.
وقتی که سیاوش کشته می شود , این نفرت اوج می گیرد و کار به جایی می رسد
که رستم سر آسیمه و خشمگین به دربار کاووس می شتابد و هر چه دلش می خواهد
نثار او و  سودابه می کند:

و
بعد سودابه را از کاخ و سراپرده اش  به زاری بیرون می کشد ، از موهایش می
گیرد و او را با خنجر از میان به دو نیمه می کند  و می کشد، بی آنکه حتی
کاووس که سخت دل سپرده این زن است ، کمترین عکس العملی نشان دهد یا این
عاقبت شوم را ناخوش دارد:

و در نهایت« به خنجر به دو نیم کردش به راه...»

 اما سرنوشت زلیخا به
گونه ای دیگر رقم می خورد. در داستان زلیخا حادثه قابل تامل آزمون تیغ و
ترنج است. او محفلی فراهم می کند و بانوان مصر را که زبان به نکوهش او
گشوده بودند فرا می خواند و آنان چون جمال یوسف را می بینند , از خود بی
خود می شوند و دستهایشان را به جای ترنج می برند:

1. پس
   چون آن زنان دیده بر جمال یوسف گماشتند , زلیخا را در کار معذور داشتند ,
   گفتند : «این نه جمال بشری است...اگر غلطی است بر ماست.بار ملامت کشیدن در
   راه عشق چنویی رواست!»( تفسیر سوره یوسف , ص 365)

آزمون
تیغ و ترنج همه رفتار زلیخا را توجیه نمی کند ، اما به خوبی نشان می دهد
که زلیخا از مدعیان ملامتگویش که به یک نگاه دست از ترنج نشناختند ،
خویشتندارتر و باجنبه تر است!  او اگر دامان عشق را به سیاهی و دسیسه نمی
آلود چه بسا  به واسطه عشق بزرگی که  در جان داشت ، قدیسه بزرگ تاریخ عشق
بود و به قول سعدی بر او هیچ ملامتی  روا نبود :

                    گرش ببینی و دست از ترنج بشناسی                    روا بود که ملامت کنی زلیخا را !

 به نظر می رسد که نگاه به زن و عشق در داستان زلیخا بسیار

نویسنده : محمد  رضا ترکی

منبع.موسسه تبیان